Ըստ Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության՝ 15 % անպտղություն ունեցող երկիրը համարվում է ճգնաժամային և ունի ժողովրդագրական լրջագույն խնդիր: Ըստ վիճակագրության՝ ՀՀ-ում անպտղությունը բավականին տարածված է՝ 14.08 % է: Միայն Հայաստանում առաջնային անպտղություն ունեցող 20 հազար զույգ է գրանցված: Հետևաբար՝ Հայաստանը շատ մոտ է ճգնաժամային ցուցանիշներին:
Առողջապահության նախարարության՝ Մայրական և վերարտադրողական առողջության պահպանման բաժնի պետ Գայանե Ավագյանն այսօր ներկայացրեց անպտղություն ունեցող զույգերին՝ պետության կողմից արտոնյալ և անվճար պայմաններով ծրագիրը:
Արտոնյալ և անվճար պայմաններով անպտղության բուժման և հաղթահարման ծրագրի համար՝ մինչև տարեվերջ պետությունը տրամադրել է 210 մլն. դրամ, որի շրջանակում իրականացվելու են՝
· Անպտղության պատճառագիտության ախտորոշում և և բուժում,
· Մինչև վերարտադրողականության օժանդակ տեխնոլոգիաների կիրառումն իրականացվող պարտադիր հետազոտություններ,
· Ամուսնու կամ դոնորական սերմով արհեստական սերմնավորում՝ առավելագույնը 6 փորձ,
· Արտամարմնային բեղմնավորման իրականացման մեկ փորձ, հավելյալ՝ սաղմերի ստացման դեպքում սաղմերի 2-րդ և 3-րդ տեղադրումներն արգանդի խոռոչ:
Արտամարմնային բեղմնավորման 2-րդ փորձը կատարվում է պետության կողմից 50 % մասնակցությամբ:
Պետությունը չի փոխանցում փոխնակ մոր, դոնորական ձվաբջջի և դոնորական սերմնաբջիջների համար ծախսերը:
Ծրագրում ներգրավվելու համար շահառուները կարող են դիմել 5 բժշկական կազմակերպության՝ Վերարտադրողական առողջության, պերինատոլոգիայի, մանկաբարձության և գինեկոլոգիայի հանրապետական ինստիտուտ, Մոր և մանկան առողջության պահպանման գիտահետազոտական կենտրոն, Աստղիկ ԲԿ, Շենգավիթ ԲԿ, Ֆերտիլիթի ԲԿ: Բուժհաստատությունում գործող հանձանժողովն էլ տալու է եզրակացություն բուժման տեսակի վերաբերյալ: Ծառայություններն էլ մատուցվում են ըստ շահառուների դիմումների էլեկտրոնային գրանցման հաջորդականության:
Ծրագրից կարող են օգտվել 2 տարի և ավելի անպտղություն ունեցող անզավակ հետևյալ զույգերը՝
1. Երբ ամուսիններից մեկը զինծառայող է կամ զինծառայողին հավասարեցված անձ
2. Զինվորական ծառայության ընթացքում կամ ավարտից հետո այդ պատճառական կապով զոհվածի ծնողներ
3. Ընտանեկան նպաստի համակարգում ընդգրկված 30.01 և ավելի բարձր անապահովության միավոր ունեցող նպաստառուներ,
4. Զույգերից մեկի մոտ առկա է հաշմանդամություն, եթէ կնոջ մոտ չկա հղիությունը կրելու հակացուցում,
5. Սոցիալական աջակցություն ստացող սահմանամերձ համայնքների բնակիչներ:
Լրացուցիչ պահանջներն են՝
1. Ամուսններից մեկը լինի ՀՀ քաղաքացի և ամուսնությունը գրանցված լինի ՀՀ օրենսդրությամբ սահմանված կարգով,
2. Կինը 20-35 տարեկանում հաշվառվելու դեպքում նա պահպանում է ծրագրի շահառուի կարգավիճակը մինչև 38 տարեկանը, իսկ զինվորի որդի կորցրած մայրերի դեպքում՝ մինչև 42 տարեկանը:
Շահառուն պետք է ներկայացնի դիմում, անձնագիր, նույնականացման քարտ, ամուսնության վկայական, կարգավիճակը հաստատող փաստաթղթեր (բնօրինակներ) և էպիկրիզ՝ նախկինում ստացած հետազոտությունների ու բուժման վերաբերյալ:
Գայանե Ավագյանի խոսքով՝ անպտղության տեխնոլոգիաները աշխարհում տասնապատիկ անգամ թանկ են, քան Հայաստանում է, իսկ արդյունավետությունը նույնն է, ուստի՝ ծրագրի շրջանակում սպասվում է 130-140 հղիություն ու ծննդաբերություն: