Նորություններ Հայաստանի առողջապահության, բժշկական կենտրոնների, բժիշկների եւ հայ բժշկության մասին


Հայաստանում առաջին անգամ արվել է ոսկրածուծի ալոգեն փոխպատվաստում

Հայաստանում առաջին անգամ արվել է ոսկրածուծի ալոգեն փոխպատվաստում

2021-07-29

  Պրոֆեսոր Ռ. Յոլյանի անվան Արյունաբանական կենտրոնում առաջին անգամ իրականացվել է ոսկրածուծի ալոգեն փոխպատվաստում:

  Առողջապահության փոխնախարար Գևորգ Սիմոնյանը, Յոլյանի անվան Արյունաբանական կենտրոնի տնօրեն Սամվել Դանիելյանը, իտալացի մասնագետ Լոուրենս Ֆոլկները և ոսկրածուծի փոխպատվաստման ծրագրի ղեկավար Կարեն Մելիքսեթյանը լրագրողներին ներկայացրեցին փոխպատվաստման արդյունքները:

Գևորգ  Սիմոնյան՝ ՀՀ առողջապահության փոխնախարար

  Սրանով մենք ՀՀ-ում 2 խնդիր ենք լուծելու: Նախ մեր քաղաքացիները, որոնք  իրենց կյանքի ընթացքում կբախվեն նման առողջական խնդիրների, այլևս կարիք չեն ուենա մեկնելու արտերկիր և ծախսել բավականին մեծ գումարներ  իրենց կյանքը փրկելու համար: Մյուսը՝  կզարգանա  բժշկական տուրիզմը, որովհետև  տեղական գնագոյացումը թույլ կտա  միջազգային շուկայում բավականի մրցունակ լինել, և այն հիվադները, որոնք այս խնդիրն ունեն արտերկրում և բախվում են ֆինանսական խնդիրների՝  կկարողանան Հայաստանում  էապես մատչելի ֆինասկան ծախսերով փրկել իրենց առողջությունը կամ կյանքը: Սա կխթանի նաև մեր բժշկագիտության զարգացմանը:

Սամվել Դանիելյան՝ Յոլյանի անվան Արյունաբանական կենտրոնի տնօրեն

  Արյունաբանական բնագավառը որպես մասնագիտություն ընտրած յուրաքանչյուր մասնագետի  համար՝  ոսկրածուծի փոխպատվաստումը  գերագույն նպատակներից մեկն է լինում, որ իր երկրում, իր աշխատավայրում  կարողանա անել  ալոտրանսպլանտացիա: Սա  տասնամյակների երազանք էր, որն իրականություն է դարձել:  Եթե  երկրի առողջապահական բնագավառը գնահատելու համար  ձեզ դիմեն և դուք պատասխանեք, որ կատարվում է ալոգեն փոխպատվաստում,  սրանով ամեն ինչ ասված է՝ բնորոշելու երկրի առողջապահական իրավիճակը: Արյունաբանությունը և նրա տրանսպլտանացիոն բնագավառը համարվում է  բժշկության լոկոմոտիվը: Այսինքն՝ լաբորատոր ծառայութունները, նորարարությունը, առաջատարությունը որոշվում է, թե որքան է կայացած արյունաբական  կենտրոնի տվյալ հատվածը: Մեզ մոտ կարծես թե կայացավ: Սա  ամիսների տքնաջան  աշխատանքի արդյունք է, եթե չասեմ՝  տասնամյակների:

  Արտասահմանից եկած երեխաների 10  դեպքի պայմանագիր ունենք, առաջին 2-ը վիրահատվել են, տրանսպլանտացիան անցել է հաջող, կրիտիկական առաջին փուլն անցել է և կարծում եմ, որ պիտի անցնենք հաջորդներին:

Լոուրենս Ֆոլկներ՝ իտալացի մասնագետ

  Մի քանի տարի աշխատել ենք հայ բժիշկների հետ, որպեսզի կարողանանք իրականացնել այս տրանսպլանտացիան, մեկ դոնորից մյուսին: Պետք է ասեմ, որ  հիմնական աշխատանքը արել են հայ բժիշկները, ես պարզապես խորհուրդներ եմ տվել:  Փոխպատվաստումը շատ լավ է իրականացվել և ոչ մի բարդություններ տեղի չեն ունեցել: Համոզված եմ, որ բժիշկների այս թիմը դեռ շատ փոխպատվաստումներ կանի:

Կարեն Մելիքսեթյան ՝ Ոսկրածուծի փոխպատվաստման ծրագրի ղեկավար

  Պացիենտներն ունեցել են  մանգաղաձև բջջային անեմիա (սակավարյունություն):  Մեկը Նիգերիայից է  5 տ., դոնորը եղել է զույգ քույրը, մյուսը՝ 1.8 տարեկան, Կամերունից, դոնորը 12 տ. եղբայրն է:

  Առաջին փոխպատավաստումն իրականացվել է 5 տարեկան աղջնակին,  հուլիսի 7-ին, 2-րդը՝  1.8 տ. երեխային, հուլիսի 13-ին:

  Մինչ փոխպատվաստումն իրականացնելը  արվում է նախապատրաստական աշխատանք՝  բարձր դեղաչափային  քիմոթերապիա (condition agreenals): Այն տևում է 18 օր: Պացիենտները 18 օր ստանում են դեղամիջոցներ և վերջին զրոերորդ օրը, երբ արդեն իրականացվում է փոխպատվաստումը, վիրասրահում անեսթեզիայի տակ մենք դոնորից վերցնում ենք ոսկրածուծի ցողունային բջիջները:  Հավաքագրվել է մոտ 200 միլիլիտր ցողունային բջիջ, որը նույն օրը ներարկվել է երեխաներին: Երկուսի  մոտ էլ փոխպատվաստման ընթացքում բարդություններ չեն առաջացել:

  Մեծ աշխատանք ենք  տարել դոկտոր Ֆոլկների հետ, որպեսզի  դեղորայք ձեռքբերվի, նոր հետազոտության մեթոդներ ներդրվի:  Դոկտոր Ֆոլկները ներկա է եղել հիմնական կարևոր ընթացքին, ոսկրածուծի  հավաքագրումից մեկ շաբաթ առաջ  եկել է  և մնացել  մինչև որ այդ արդյունքը մենք տեսանք:

  Հուլիսի 27-ին առաջին պացիենտը դուրս է գրվել հիվանդանոցից, 2-րդը՝ մեկ շաբաթ անց դուրս կգրվի:

  Մանգաղաձև բջջային անեմիայով հայերը գենետիկորեն չեն հիվանդանում: Այն հանդիպում է աֆրիկյան պետություններում, Հնդկաստանում և որոշ քանակ արաբական երկրներում: Այդ իսկ պատճառով, որևէ երկրում  փոխպատվաստման ծրագրի մեկնարկի համար, սկսում են  մանգաղաձև բջջային անեմիայի փոխպատվաստմամբ, քանի որ նմանատիպ հիվանդները համարվում են  ցածր ռիսկի պացիենտներ:  

  Մեր նպատակն է անցնել  արյան չարորակ հիվանդությունների ալոգեն փոխպատվաստմանը, որոնք հանդիպում են Հայաստանում:

  Խոսելով արյան չարորակ և ոչ չարորակ հիվանդություններին, նշեմ, որ ոչ չարորակ ժառանգական հեմոլիտիկ անեմիաների տեսանկյունից Հայաստանում կա որոշ քանակ  թալասեմիայով տառապող հիվանդներ: Նրանք  մի քիչ ավելի բարդ հիվանդներ են, քան մանագաղաձև բջջային անեմիայով տառապողները,  որովհետև իրենք անընդհատ արյան փոխներակումներ են ստանում, որը փոխպատվաստման տեսանկյունից այնքան էլ լավ չի և այնտեղ ավելի մեծ բարդություններ են ակնկալվում:  Մյուսը, որը նույնպես համարվում է ոչ չարորակ,  ապլաստիկ սակավարյունությունն է, որը շատ քիչ է հանդիպում ( տարեկան շատ փոքր թվեր են կազմում՝ թե մեծահասակների թե երեխաների մոտ):

  Մյուս հիվանդները արյան չարորակ հիվանդություններն են. հիմնական ցուցումը սուր նեոպլաստային լեյկեմիան է, որը պետք է լինի մեր առաջին արյան չարորակ հիվանդությունը, որի դեպքում մենք կիրականացնեք արյան ալոգեն փոխպատվաստում: Այստեղ  մեզ ավելի շատ ենթակառուցվածքային որոշակի ծառայություններ են պետք, որը պետք է ներդնենք:

  Նշենք, որ ոսկրածուծի ալոգեն փոխպատվաստման արժեքը  ԱՄՆ-ում  500 000 դոլար է, Ռուսաստանում և Բելառուսում  70 000-ից 100 000 դոլար, Հնդկաստանում 40 000-ից 50 000 դոլար:

  Ինչպես նշեցին բանախոսները,  Հայաստանում այն կլինի եռակի անգամ մատչելի: Հարցին, թե որ երկրի համեմատությամբ, ասացին, որ Հնդկաստանի:

  Սակայն նշեցին նաև, որ միջին գինը կհաշվարկվի 10 պացիենտից հետո, որովհետև ծախսը տարբեր է՝  կախված  հիվանդի տարիքից և քաշից (դեղորայքները հաշվարկվում են կիլոգրամ քաշով), որն ազդում է գնագոյացման վրա:


Բժշկական Նորություններ